CEL PROJEKTU

Celem jest przygotowanie projektu techniczno-wykonawczego szybowca o docelowych cechach lotno-technicznych. Te cechy to między innymi:

• ✈ klasyczna charakterystyka sterowania aerodyną
• ✈ konwencjonalny układ sterów, proporcjonalny gradient sił na sterach oraz ich wysoka responsywność
• ✈ doskonała stateczność, prawidłowe charakterystyki lotu prostego, zakrętu i ustalonego krążenia
• ✈ wysokie bezpieczeństwo eksploatacji - m.in. dzięki sprawdzonym rozwiązaniom konstrukcyjnym, zaczerpniętym z konstrukcji certyfikowanych
• ✈ łagodna charakterystyka przeciągnięcia, brak tendencji do korkociągu i spiralnego nurkowania
• ✈ komfort pilota w kabinie
• ✈ uniwersalność zastosowania: od nauki pilotażu poprzez loty doskonalące, do żaglowania na zboczu i krążenia w termice
• ✈ szerokie spectrum urządzeń startowych do wykorzystania: liny gumowe, samochód holujący, wyciągarka, motolotnia a nawet lekki samolot!
• ✈ przystosowanie do użytkowania w trudnych warunkach terenowych - mocna zastrzałowa konstrukcja skrzydeł oraz wytrzymałe amortyzowane podwozie
• ✈ opcjonalnie - możliwość zabudowy zespołu napędowego, w postaci silnika elektrycznego ze składanym śmigłem pchającym.

W oparciu o doświadczenia wyniesione z projektowania, budowy i lotów pierwszym prototypem, projektujemy i budujemy przyjemny w sterowaniu, lekki szybowiec o innowacyjnych cechach.

Dla kogo

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, użytkowanie naszego szybowca nie wymaga posiadania licencji lotniczej. Produkt kierujemy do szerokiego grona miłośników awiacji, pilotów oraz tych, którzy nie posiadają formalnych kwalifikacji lotniczych.

Bezpieczeństwo

Przyjęte współczynniki bezpieczeństwa, bardzo wysoka stateczność, małe obciążenie powierzchni oraz częściowe osłonięcie kabiny mocną kompozytową skorupą czynią szybowiec bezpiecznym w użytkowaniu. Dotychczasowe próby w locie i eksploatacja potwierdziły te założenia. Dla komfortu i lepszego samopoczucia pilota przystosowaliśmy szybowiec do wykonywania lotów z plecowym spadochronem ratowniczym.

Historia

Wiele lat pracy w zakładzie szybowcowym i możliwości, które pojawiły się po roku 2018 (związane z rewitalizacją Allstar PZL Glider (APG) oraz współpracą z Mieczysławem Krystą), zachęcały do zbudowania czegoś więcej niż certyfikowanych szybowców seryjnych.
Pomysł na szybowiec ultralekki, do użytkowania którego nie jest potrzebna licencja, szybko zyskał zainteresowanie w tym, początkowo, przychylność prezesa APG. Projekt prototypu powstawał przy udziale konstruktorów i techników z APG, a następnie - po wycofaniu się zakładu - był rozwijany wyłącznie jako nasza inicjatywa prywatna: Michała Ombacha i Mieczysława Krysty.
Pierwsze loty prototypem w grudniu 2020 i styczniu 2021 upewniły nas, że konstrukcja jest udana, oryginalna a przez to warta rozwoju.
GOKO, którego nazwa pochodzi od pierwszych liter nazwisk Goryl, Oskwarek, Krysta i Ombach, okazał się miły, łatwy i lekki w sterowaniu. Spektrum wrażeń z lotu w odkrytej kabinie, bezpieczeństwo oraz pilotaż tak bardzo tożsamy ze sterowaniem każdym "poważnym" statkiem powietrznym, zachęciły nas do dalszego działania. Aby zmieniać, rozwijać i promować szybowiec podjęliśmy wiele wysiłków, w tym blisko dwuletnie starania o uzyskanie dofinansowania projektu z funduszy europejskich.
Pierwszy prototyp GOKO latał już na wielu lotniskach: od Bielska-Białej, przez Łososinę po Bezmiechową. Testowaliśmy go w startach za samochodem, za wyciągarką szybowcową, "na pych" z góry, a nawet za samolotem. Wyniki są bardzo obiecujące, dostarczyły nam obserwacji i wniosków, które przekładamy na zmiany konstrukcyjne. Budujemy także drugi, zmodyfikowany prototyp.

Konstrukcja

GOKO jest grzbietopłatem o konstrukcji mieszanej, z płatem o obrysie prostokątnym. Dwudzielne, bezdźwigarowe skrzydło podparliśmy zdwojonym zastrzałem i usztywniliśmy wewnętrznym i zewnętrznym systemem linek naciągowych. Jako materiał do budowy wykorzystaliśmy stal, stopy PA oraz struktury przekładkowe kompozytów szkło-epoksydowych. Całość konstrukcji pokryta została nowoczesną tkaniną syntetyczną Oratex®, a w części centropłata i kabiny pilota - laminatem. Napędy sterów są typu kombinowanego: linkowe, popychaczowe mieszane, z układem krążków i dźwigni. Stery nie są wyważone masowo.

Aerodynamika

Na skrzydło zastosowaliśmy autorski profil samostateczny, osiągając bardzo poprawną charakterystykę lotną i pilotażową. To wyjątkowo przyjemny w sterowaniu szybowiec. Ze względu na nieduże siły na sterach i samostateczność, zrezygnowaliśmy z trymowania steru wysokości. Po puszczeniu sterów, szybowiec leci sam, doskonale utrzymując równowagę poprzeczną, podłużną i kierunkową. Dalej pracujemy nad redukcją opadania własnego do wartości umożliwiających długie loty żaglowe i termiczne, także w słabszych warunkach pogodowych. Wiemy, co zmienić i jak poprawić.

Certyfikacja

Szybowiec „GOKO” nie jest konstrukcją certyfikowaną. Mimo tego, projektujemy, budujemy i rozwijamy go z uwzględnieniem najlepszych praktyk budowy szybowców certyfikowanych. Opieramy się na doświadczeniach wyniesionych z lotnictwa i modelarstwa, w tym wielu lat pracy w zakładach szybowcowych. Dzięki temu, nasza konstrukcja już odznacza się szeregiem zaawansowanych rozwiązań technicznych, w wielu przypadkach spełniających wyśrubowane wymogi konstrukcji lotniczych (Specyfikacji Certyfikacyjnych CS-22).

Waga, transport, przechowywanie

Pracujemy nad redukcją masy szybowca pustego, tak aby finalnie spełniał wymogi dla jednomiejscowych urządzeń latających o bardzo małej masie własnej - nawet do 115 kg i wpisywał się w wymagania przepisów dla kategorii niekwalifikowanej, podkategorii UL-115 urządzeń latających (wg rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dn. 7.08.2013 „w sprawie klasyfikacji statków powietrznych”) powinien być łatwy i intuicyjny w montażu i demontażu zaledwie w dwie osoby, wygodny do transportu oraz przechowywania, nawet w warunkach garażowych.

Dane Techniczne

Rozpiętość	11,20m	Powierzchnia nośna	16,5m2
Długość	5,20	Obciążenie powierzchni	13,2kg/m2
Wydłużenie	7,3m	Cięciwa odniesienia (CO)	1,524m
Masa szybowca pustego	115kg	Wznios skrzydeł	2,5°
Maksymalna masa pilota	105kg	Kąt zaklinowania statecznika poziomego do cięciwy skrzydła	- 3,5°
Minimalna masa pilota ze spadochronem	50kg	Maksymalna masa w locie	220kg

Pilot w kabinie

Obszerna kabina mieści pilota do 1,90 m wzrostu i maksymalnej wagi 105 kg (ze spadochronem). Kabinę częściowo osłoniliśmy wiatrochronem. Pilota, w pozycji siedzącej, chronią 5-punktowe pasy bezpieczeństwa. Widoczność z siedzenia jest bardzo dobra, także w stronę zakrętu (skrzydła), a brak limuzyny dodaje charakteru i atrakcyjności lotu bezsilnikowego.

Osprzęt i wyposażenie

Postawiliśmy na sprawdzone rozwiązania: certyfikowane pasy pilota oraz zaczep holowniczy typu "safety release". W tablicy przyrządów znajduje się komplet przyrządów pilotażowych – prędkościomierz, wysokościomierz, skompensowany wariometr oraz chyłomierz poprzeczny. Istnieje możliwość zabudowy dodatkowego wyposażenia. W części dziobowej kadłuba zabudowany jest hakdo startu z liny gumowej.

Eksploatacja

Przewidujemy wykorzystanie szybowca zarówno w terenie górzystym jak i płaskim – loty żaglowe i termiczne, przy starcie ze zbocza (liny gumowe, start grawitacyjny, start "z ręki"), wzlot za samochodem, ciągnikiem (quadem), wyciągarką paralotniową lub szybowcową, motolotnią oraz - po spełnieniu szczególnych warunków holowania - za samolotem.Eksploatacja powinna odbywać się w warunkach ustalonej aury, z wyłączeniem pogód ekstremalnych.Innowacyjne rozwiązanie połączenia klap z hamulcami aerodynamicznymi (opcja) pozwala zmieniać charakterystykę lotu szybowego z efektywnego krążenia w termice na płaski przeskok (klapy na „minus”), ułatwiając penetrację przestrzeni w  i znaczący przyrost oporu (funkcja hamulców aerodynamicznych) zapewniają komfort lądowania w ograniczonym terenie.

Innowacyjność

Rozwiązania projektowe, które stosujemy, opierają się na sprawdzonych i możliwych do powielenia projektach szybowców pozostających w bezpiecznej eksploatacji. Takie podejście pozwoliło nam na wprowadzenie szeregu atrakcyjnych innowacji:
- własności pilotażowe jak dla każdej typowej aerodyny;
- hybrydowa konstrukcja aluminiowo-kompozytowa - lekka, wytrzymała i łatwa w naprawie;
- opcja klap wyporowych pełniących równocześnie funkcję hamulców aerodynamicznych;
- nowoczesny, dyskretny i wydajny napęd elektryczny - docelowo do autonomicznego startu;
- opcjonalna instalacja kompletu przyrządów szybowcowych lub tylko wybranych urządzeń;
- i wiele innych, związanych z eksploatacją, montażem, transportem i przechowywaniem.

Start grawitacyjny

Start za samochodem

Start za wyciągarką

Start za samolotem